Tot nu toe heb ik mijn blog en video’s vooral gehad over doe-het-zelf electronica met een focus op audio. Deze keer gaat het nog steeds over audio, maar maken we een serieuze stap terug in de tijd. Zelfs van voor mijn tijd, want ik zou graag een apparaat willen voorstellen dat ik ergens in de vroege jaren negentig van het grof vuil heb gered, maar dat gemaakt is eind jaren vijftig, begin jaren 60. Het werkt zelfs nog steeds (een beetje). Het is namelijk een oud tafelmodel bandrecorder gemaakt door de electronica trots van Nederland: Philips en om precies te zijn om het EL3515A model. De EL serie van bandrecorders is door Philips geproduceerd vanaf 1957 tot 1968, maar deze EL3515A is een vroeg model. De “A” is een indicatie dat het hier om de luxe uitvoering van de basis EL3515 gaat, met een houten kast overtrokken met nepleder i.p.v een plastic omhulsel. Het is nog een aparaat van voor het transistor tijdperk en werkt dus nog d.m.v radiobuizen. Een van deze buizen wordt gebruikt in het “magische oog” dat groen oplicht in de centrale stopknop op het apparaat. Dit is één van de eerste modellen met dit “magische oog”. Het hele ding komt in de vorm van een draagbare koffer met een afmeting van 370 mm breed, 160 mm hoog en 320 mm diep.

De stroomkabel en een apart mono microfoon zitten een handig opbergvakje met deksel aan de rechterkant van deze koffer. Het gehele ding heeft een stevig gewicht van zo’n 8 kilo, dit komt doordat alle mechaniek en electronica in een gietijzeren raamwerk hangt dat op zich weer in de houten kast geschroeft zit. Een echt draagbaar apparaat is het dan ook niet te noemen. Het apparaat werkt op wisselspanning die te schakelen is tussen 110, 127, 220 en 245 volt. Het is een mono apparaat met een versterker en luidspreker die zorgen voor een 2 tot 2.5 watt aan volume. Als je de plastic kap van de koffer verwijderd zie de dat het 9 tot 13 inch banden gebruikt kunnen worden. Dit apparaat kan twee sporen (twee zijden) geluid in mono opnemen en afspelen op de band die met een snelheid van 9,5 cm/s loopt. 

Na het aansluiten op een stopcontact, kan je deze bandrecorder aanschakelen door aan de volumeknop te draaien. Het hele ding begint gelijk te zoemen omdat de aandrijving gelijk begint te draaien. Echter, opnamegeluid is er pas te horen na een korte opwarm periode waarbij het “magische oog” tot volle intensiteit oplicht. Het is een heel eenvoudig apparaat: uiterst links en rechts zitten de knoppen voor achter en vooruit spoelen. Dan zit er linka meer naar binnen toe de pauzeer knop, aan de rechterzijde is dat dan de afspeeltoets. De grote knop met het “magische oog” in het midden is de stoptoets. Tussen de twee banden in zit ook nog een tel mechanisme, maar die werkt niet meer in mijn geval. De draaiknoppen uiterst links en rechts zijn dus links de aan/uit en volume knop en rechts het opneem volume. De twee kleiner knoppen naast deze grote draaiknopen zijn links een draaiknop voor instellen van de toon en rode rechts is een drukknop voor het opnemen.

Het “magische oog” licht op in de stoptoets.

Toen ik deze band recorder tussen het grof vuil uithaalde ergens begin jaren negentig, werkt het nog heel goed en gebruikte ik het ter vermaak van mijn kleine neefjes en nichtjes als zij op bezoek waren. Het opnemen van hun gebrabbel en weer terugafspelen, was altijd erg leuk. Nu blijkt er toch iets aan de hand met het versterker deel van het apparaat, want het geluidsniveau van afspelen en opnemen blijkt nu erg laag. Waarschijnlijk moet deze bandrecorder vooral een keer uitvoerig schoongemaakt worden.  Omdat hij bij mij nu vooral in opslag staat, ben ik van plan om hem maar van de hand te doen.  Er blijken toch nog enthousiastelingen te zijn die deze recorder verzamelen of willen hebben voor de radiobuizen. Die radiobuizen gebruiken ze dan weer voor ander doe-het-zelf projectjes. Toen ik zelf naar wat meer achtergrond van dit apparaat op zoek was, voor deze blog en mijn youtube video, kwam ik ook nog een oude advertentie tegen in de Leidsche Courant van 1959. Hierin zijn de prijzen van de EL3515, de EL3515A en de meer geavanceerde EL3538 vermeld. Zo koste de EL3515A toendertijd zo’n 398 oude guldens wat overeenkomt qua koopkracht aan €1219,42 nu (berekend via hier), maar ik ga mijn vraagprijs zeker niet zo hoog zetten! Als je deze EL3515A bandrecorder ook in actie wil zien dan kan je mijn youtube video hieronder bekijken.

Advertentie uit de Leidsche Courant van 1959 met prijzen van deze bandrecorders.